لاستیک سایی خودرو چیست و چه عواملی موجب آن می شود؟

امروزه اتومبیل ها نسبت به گذشته پیشرفت کرده و ما باید بیشتر از آنها مراقبت به عمل آوریم و تمام قطعات اتومبیل باید در طی برنامه ای مشخص تعویض و بررسی شوند.

بطور کلی می توان تمام قطعات یک اتومبیل را همانند انسان دانست که برای مثال قلب تپنده آن موتور و چشمان آن چراغ های جلو هستند که راه را برای رانندگی روشن می کنند و از این رو تمام قطعات اتومبیل در کنار هم می توانند نیازهای یکدیگر را رفع کنند و مکمل هم قرار گیرند.

یکی از مهم ترین قطعات هر اتومبیل که بی شک حرکت بدون آن به هیچ وجه مقدور نیست، چرخ های اتومبیل است که باید به آن به میزان زیادی رسیدگی شود و میزان باد و آج لاستیک جزء مهم ترین بخش های هر لاستیک هستند و باید در طی مدت زمان مشخصی به آن رسیدگی شود.

از متداول ترین ایرادات در بیشتر خودروهای مدل پائین: به هم خوردن زاویه های تنظیم به مرور زمان و یا به هنگام انجام تعمیرات توسط تعمیرکاران غیر مجرب هنگام تعمیر جلوبندی ماشین و تعویض سیبک ها یا فنر بندی خودرو است . بسیاری از این تعمیر کاران با اصطلاحات کمبر و کستر و تو این و تو اوت آشنایی ندارند و تا به حال این عبارات را نشنیده اند.

بخش عمده ای از هندلینگ (خوش دستی ماشین) مربوط به مسائل فنی و طراحی خودرو و بخشی دیگر مربوط به میزان بودن تنظیم های خودرو است. رانندگی به مراتب در خودرویی که بخوبی تنظیم باشد، لذت بخش تر و راحت تر خواهد بود.

فرمان ماشین در حین حرکت و یا در حالی که آن را رها کنیم نیز نباید به چپ یا راست منحرف شود . لرزش فرمان ، به هم خوردن تنظیم فرمان یا گیجی فرمان علل گوناگونی مانند خرابی و سائیدگی پلوس ها ، ایراد در بالانس چرخ ها و یا تنظیم نبودن باد لاستیک ها دارد و تشخیص علت آن بر عهده تعمیرکار است .

سائیدگی غیر عادی لاستیک ها نشانه خوبی برای تعویض آنها است و می تواند هشداری باشد تا متوجه شوید که بخش هایی دیگر خودرو از جمله:فرمان، جلوبندی و فنر بندی آن نیز دچار مشکل شده اند.

علت لاستیک سایی خودرو چیست؟

اگر به طور کلی بخواهیم به این سوال پاسخ بدهیم، باید بگوییم که هرگاه زاویه لاستیک نسبت به سطح جاده از حالت استاندارد خارج شود یا تعادل وزنی تایرها ( اصطلاحا بالانس چرخ خودرو) از دست برود، باید منتظر بروز عیب لاستیک‌‌سابی بود. 

از سوی دیگر، اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌تر به این مسئله نگاه کنیم، می‌توان دلایل زیر را به عنوان منشاء بروز لاستیک‌سایی در نظر گرفت:

تنظیم ناصحیح زاویه چرخ‌ها

زوایای چرخ‌ها نسبت به سطح زمین، باید در حالت استاندارد قرار بگیرند تا تمامی سطح بیرونی لاستیک به‌صورت یکنواخت با سطح جاده تماس داشته باشد و به‌مرور با یک روند ثابت ساییده شود. زوایای چرخ خودرو، معمولا به سه نوع کمبر، کستر و تئو دسته‌بندی می‌شوند که عدم تنظیم صحیح هرکدام از آن‌ها، موجب بروز عیب لاستیک‌سابی خواهد شد. در تصویر زیر، می‌توانید منظور از این سه نوع زاویه را مشاهده کنید:

بنابراین، هرگاه زاویه چرخ‌ها در هر یک از جهات فوق از حالت تعادل خارج شود، سطح تماس بخشی از لاستیک با زمین بیشتر می‌شود و در پی آن، ساییدگی افزون‌تری در این قسمت ظاهر خواهد شد که ما آن را با اصطلاح لاستیک‌سایی می‌شناسیم. در بسیاری از مواقع، می‌توان با انجام‌دادن فرایند ساده تنظیم فرمان توسط استاد جلوبندی‌کار، زاویه چرخ‌های جلو را به حالت استاندارد برگرداند و از لاستیک‌سابی و هزینه‌های متناظر با آن به‌راحتی جلوگیری کرد.

سیستم تعلیق معیوب

همان طور که می‌دانید، سیستم تعلیق یا همان مجموعه جلوبندی و فنربندی کل خودرو، به طور مستقیم با چرخ‌ها در ارتباط است. هرگاه بخش‌هایی از این سیستم نظیر میله‌های تعادل، بوش‌های ضربه‌گیر و سیبک و… دچار ایراد شوند، ممکن است بر فرایند چرخش یکنواخت تایرها لطمه وارد کنند و موجب ازبین‌رفتن تنظیم زاویه چرخ و بروز لرزش در لاستیک‌ها شوند. با این حساب، تایر خودرو از حالت متعادل خود خارج می‌شود و درنتیجه، سایش غیریکنواختی در بخش‌هایی از آن رخ خواهد داد؛ بنابراین، در صورت احساس هرگونه لرزش یا صدای نامتعارف از سمت سیستم تعلیق، حتما خودرو را به مراکز تعمیراتی و جلوبندی‌کاری منتقل کنید تا جهت رفع عیب اقدام شود.

بالانس ناصحیح چرخ‌ها

تایرهای هر خودرو، معمولا دارای وزن استانداری هستند که این وزن باید در تمام بخش‌های آن‌ها به‌صورت یکنواخت توزیع شود تا تایر هنگام چرخش، به‌صورت یک‌پارچه به حرکت درآید. اگر لاستیک خودرو از حالت تعادل یا بالانس خود خارج شود، هنگام حرکت و به‌ویژه حرکت با سرعت بالا، تایرها دچار لرزش می‌شوند و این لرزش، می‌تواند لاستیک‌سابی را به دنبال داشته باشد. خصوصا اگر حین حرکت با سرعت بالای ۱۱۰ کیلومتر احساس می‌کنید که تایرها دچار لرزش می‌شوند، حتما جهت انجام بالانس چرخ به تعمیرگاه‌های متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا لاستیک‌های گران‌قیمت خودرو را به این زودی‌ها از دست ندهید.

نکات نگهداری از لاستیک اتومبیل و جلوگیری از لاستیک سایی

1- تایرهای اتومبیل را بطور مرتب بررسی کنید

برخی از رانندگان اتومبیل را تنها برای رانندگی خریداری می کنند و این اولین اشتباه در نگهداری از اتومبیل است. اولین نکته ای که ما برای مراقبت از چرخ های اتومبیل در نظر داریم، بررسی منظم تایرهای اتومبیل در طی برنامه ای مشخص می باشد. از این رو می توانید میزان کاهش آج لاستیک را به مرور مشاهده کنید و در صورت کاهش آج باید آنرا فورا تعویض کنید تا مشکلی برای شما رخ دهد.

2- اطمینان از فشار مناسب تایر در فصل های مختلف

بطور کلی توصیه می شود هر چند ماه یکبار میزان باد لاستیک اتومبیل خود را چک کنید. اما شما موظف هستید پس از آغاز هر فصل میزان باد لاستیک خود را در مکانیکی ها تغییر دهید و علت اصلی آن هم انقباض و انبساط باد درون تیوب به دلیل سرما و گرما می باشد که اگر میزان نباشد، ممکن است دچار مشکل شوید.

3- در صورت وجود دفترچه راهنما آنرا مطالعه کنید

اغلب کارخانه هایی که در زمینه تولید لاستیک فعالیت دارند، پس از بسته بندی لاستیک، دفترچه راهنمایی را ارائه می دهند تا کاربران بتوانند هرچه آسان تر از میزان باد کردن لاستیک در مدت زمان های مختلف آگاه شوند.

برای مثال اگر لاستیک شما بیش از حد باد شود، نسبت به مقاومت آن ممکن است بیشتر و بیشتر در خطر ترکیدن قرار گیرد که این می تواند منجر به هزینه اضافه شود.

4- با سرعت زیاد رانندگی نکنید

بطور کلی زمانیکه شما با سرعت غیر مجاز رانندگی می کنید، کنترل اتومبیل سخت تر می شود و شاید این گونه فکر کنید که این چگونه می تواند به لاستیک اتومبیل آسیب برساند؟

نکته قابل توجه اینجا است که وقتی شما با سرعت زیاد حرکت می کنید، زمان ترمز گرفتن، اصطکاک زیادی میان لاستیک و زمین ایجاد خواهد شد که در نتیجه لاستیک ها برای ایستادن، به میزان زیادی بر روی زمین ساییده خواهند شد و این گونه عمر لاستیک کمتر و کمتر خواهد شد.

بنابراین توصیه می شود حتما با سرعت مطمئنه حرکت کنید تا هم بتوانید اتومبیل را هرچه بهتر کنترل کنید و هم اصطکاکی میان لاستیک و زمین صورت نگیرید.

5- جابجا کردن چرخ های جلو و عقب

لاستیک های جلو برای ترمز با استفاده از دیسک و لنت استفاده می شوند و لاستیک های عقب نیز برای ترمز دستی استفاده می شوند. بنابراین لاستیک های جلو ممکن است در مدت زمان کمتری میزان آج بیشتری را نسبت به لاستیک های عقب از دست دهند.

از این رو توصیه می شود با مشورت تکنسین های این زمینه لاستیک ها عقب و جلو را سالانه دوبار جابجا نمایید تا این گونه عمر لاستیک ها افزایش یابد.

6- از تایر یدک مطمئن باشید!

ممکن است برای هر یک از ما پیش بیاید که به دلیل مشغله فراوان بطور ناگهانی مشاهده کنیم که تایر اتومبیل ما از بین رفته است و رانندگی با آن می تواند برایمان دردسرساز شود.

از این رو در این مواقع فورا لاستیکی که کمترین میزان آج را دارد، با استفاده از تایر یدک موجود تعویض کنید و از آن برای رسیدن به نزدیک ترین مکانیکی بروید و لاستیک های از بین رفته را تعویض نمایید.